Nu of nooit
Column #4, 11 december 2015. Voor Dagblad Trouw beschouwde ik de VN klimaattop in Parijs in 5 columns
Vandaag is de deadline. Ik houd mijn hart vast. Er móet in Parijs een ambitieus klimaatakkoord komen. We hebben geen keus. Er was op de top een indrukwekkende Call to Earth: een dringende oproep van astronauten uit de hele wereld aan de onderhandelaars om onmiddellijk aan de slag te gaan en niet te wachten tot morgen. Het is nu of nooit. (Ik heb trouwens nog een handgebreide trui voor André Kuipers klaarliggen voor Warmetruiendag. Hét spacepak tijdens het stookseizoen hier op aarde.)
Zetten we in op maximaal 1,5 graad? Gaan we voortaan elke vijf jaar op wereldniveau kijken of dat doel moet worden bijgesteld? De eerste actieronde snel starten. Op de top wordt onderhandeld of dit het jaar 2020 of 2019 moet zijn. Mijn voorstel: per direct. Elke ton CO2-uitstoot die we voorkomen is er één. U en ik beginnen alvast:
Stap 1. Fossiele energie draait op miljoenen euro's subsidie. Ons belastinggeld wordt in de industrie van fossiele brandstoffen gepompt, zo meldde het Internationale Monetaire Fonds (IMF). Stem bij de eerstvolgende verkiezing op een partij die daarmee durft te stoppen. James Hansen, een van de nestors van de klimaatwetenschap, vindt het opzetten van fondsen voor zonne- en windenergie 'dweilen met de broeikasgaskraan' open, zolang fossiele energie zó goedkoop blijft.
Stap 2. We kunnen wereldwijd maar liefst 70 procent energie besparen, volgens een studie van de Universiteit van Cambridge. Door bijvoorbeeld betere isolatie van gebouwen, lichtere auto's en apparaten in de fabriek standaard op de energiezuinige stand te zetten.
Stap 3. Produceer uw eigen energie. Word lid van een lokale energiecoöperatie. Op de website www.hieropgewekt.nl zijn alle burgerinitiatieven te vinden. Zie www.zonatlas.nl of www.zonnekaart.nl hoeveel zonne-energie uw dak kan leveren en wat het rendement van deze investering is. Bekijk ook gelijk de daken in uw straat en ga samen met uw buren aan de slag.
Stap 4. Skip vlees, plant bomen en ga fietsen. Ik was 21 toen de eerste klimaattop plaatsvond. We zijn 21 jaar verder. De mens speelt met de tijd: processen waar de aarde miljoenen jaren over deed, spelen we nu omgekeerd af in enkele decennia. De concentratie koolstofdioxide in de atmosfeer is hoger dan ooit. In 2013 werd voor het eerst in drie miljoen jaar de grens van 400 ppm (parts per million) bereikt. De afgelopen 800.000 jaar fluctueerde de CO2 tussen de 180 ppm (ijstijden) en 280 (warme perioden). Het is onwaarschijnlijk dat iemand die nu leeft zal meemaken dat de CO2-concentratie onder de 400 ppm ligt.
Het is tijd voor een volwassen akkoord.
